تهویه مطبوع صنعتی و آشنایی با ویژگی های آن

در این مقاله ، به بررسی سیستم تهویه مطبوع صنعتی کارخانه و مکان‌های صنعتی می‌پردازیم و ویژگی‌ها و ملاحظات آن‌ها را با هم بررسی می‌کنیم. از سری مسائل بسیار مهم هر مکان و فضای بسته‌ای، جریان داشتن هوا در آن است. بسیار واضح است که اگر در یک مکان بسته هوا جریان نداشته باشد، چه فضایی به وجود می‌آید‌ و به اصطلاح عامیانه چه هوای خفه‌ای در آن‌جا شکل می‌گیرد.

حالا تصور کنید این فضا، مکانی چون کارخانه یا یک سوله باشد. در مکانی که پر از آدم‌هایی است که در حال کار سنگین هستند‌. علاوه بر این در این مکان‌ها دائما در حال تولید ذراتی هستند که ماندگاری این مواد در یک فضای بسته برای انسان و تجهیزات آن‌ها ضرر دارد.

از جمله این مواد می‌توان به مونوکسید کربن، ذرات فلزی و چوبی، بخارات محرک و بعضا سمی، رطوبت و مواردی دیگر از این دست که هر کدام به یک نحو می‌تواند آسیب‌زا باشد. غیر از این‌ها، دمای هوای یک سوله و کارخانه باید به طوری باشد که انجام کار در آن منطقی باشد.

مثلا در یک هوای بسیار سرد یا بسیار گرم تولید برخی مواد غذایی امکان پذیر نیست. البته باید شرایط کارگرانی که در یک فضای بسیار سرد یا گرم در حال کار هستند را نیز در نظر گرفت. حال برای رفع تمامی این مشکلات راه‌ حل‌های مختلفی پیشنهاد شد و راهکارهای مختلفی نیز تست شد. در نهایت سیستم تهویه مطبوع کارخانه به وجود آمد.

سیستم تهویه مطبوع صنعتی در کارخانه و سوله

سیستم تهویه مطبوع کارخانه و سوله باید بتواند چندین کار مهم را انجام دهد. تنظیم دما و رطوبت، جریان هوا و خروج مواد و ذرات و مواردی دیگر که در ادامه به طور مفصل راجع به آن‌ها صحبت خواهیم کرد.

سیستم تهویه مطبوع کارخانه و سوله باید قادر به انجام چندین وظیفه مهم باشد، از جمله تنظیم دما و رطوبت، جریان هوا، و خروج مواد و ذرات. برای این منظور، انواع مختلفی از سیستم‌های تهویه مطبوع مورد بررسی قرار گرفته‌اند، از جمله چیلر جذبی، چیلر تراکمی، مینی چیلر، دستگاه هواساز، ایرواشر، اکونوپک، بویلر، اگزاست فن، داکت اسپلیت، و فن کویل.

یکی از ساده‌ترین و پرکاربردترین تجهیزات در این زمینه، اگزاست فن‌ها هستند. این فن‌ها هوای داخلی را به بیرون هدایت می‌کنند و به دلیل قیمت پایین، هزینه نگهداری و تعمیر کم، مصرف انرژی پایین و راندمان بالا، بسیار محبوب هستند. اگزاست فن‌ها مناسب هر فصل و کارخانه‌ای هستند و تولید آلاینده نمی‌کنند.

چیلرها و بویلرها نیز بخش مهمی از سیستم‌های تهویه مطبوع را تشکیل می‌دهند. چیلرها برای تولید آب سرد و بویلرها برای تولید آب گرم و بخار استفاده می‌شوند. آب سرد یا گرم تولید شده توسط این دستگاه‌ها از طریق لوله‌کشی‌ها به دستگاه‌های منتقل کننده می‌رسند و با عبور هوا از کویل‌ها، هوایی با رطوبت و دمای مناسب فیلتر شده و به محیط پخش می‌شود. این سیستم‌ها امکان تنظیم دقیق دما و رطوبت را فراهم می‌کنند و برای محیط‌های صنعتی مختلف کاربرد دارند.

ویژگی سیستم تهویه ها در کارخانه‌ها

حالا که متوجه شدیم سیستم تهویه مطبوع کارخانه چیست و چه اهمیتی دارد. سپس به معرفی و بررسی برخی از انواع آن پرداختیم، به توضیح درباره ویژگی‌های سیستم تهویه مطبوع کارخانه می‌پردازیم.

• یک سیستم تهویه خوب و عالی در یک محیط صنعتی مانند کارخانه باید یک سری ویژگی‌ها داشته باشد که بتواند عملکرد استاندارد را از خود به نمایش بگذارد.
• اولین مورد این است که سیستم تهویه مطبوع کارخانه باید بتواند، رطوبت فضا را با توجه به نیاز کارخانه و محصول تولیدی در آن کنترل کند.
• تنظیم دمای هوای ورودی به کارخانه و جلوگیری از گرمایش و سرمایش بسیار بالا دیگر ویژگی است که باید یک سیستم تهویه خوب آن را داشته باشد.
• یک سیستم خوب، باید کار خود را با کمترین سر و صدای ممکن انجام دهد.
• سیستم باید بتواند، دود، ذرات هوا، بخارات تولید شـده و مواردی دیگر از این دست را از هوای داخل کارخانه خارج کـرده و یا آن‌ها را تصویه کند.
• در برخی کارخانه‌ها، نیاز است که از محصولی استفاده شود تا از زنگ‌زدگی، خوردگی و ساییدگی محصولات و تجهیزات آن کارخانه جلوگیری کند‌.
• در برخی کارخانه‌ها محصولاتی تولید می‌شود که بسیار از دقت بالایی در مواد اولیه برخوردار است. کنترل دقیق و ثابت نگه داشتن جو موجود از دیگر ویژگی‌های تهویه خوب است.

ملاحظات مهم سیستم تهویه مطبوع صنعتی

سیستم تهویه مطبوع کارخانه معمولا به صورت حاضر و آمـاده نیست. بلکه این سیستم باید طراحی شود و سپس در کارخانه نصب شـده و شروع به کار کند. اول از همه باید از محیط صنعتی و ابعاد آن بازدید به عمل بیاید.

سپس باید با مدیر و متخصصان آن حوزه صنعتی جلسه برگزار شود. در این جلسه معین می‌شود که درجه حرارت، رطوبت، دسترسی به انرژی و امکان بازیافت آن، پاکیزگی هوا، مشخصات هوای تخلیه شـده از فرآیند، موقعیت و اندازه تجهیزات تولید کننده حرارت، مقدار روشنایی، ضرایب بار، دوره تناوب بارگیری محصولات و مواد و سطح صدا و مواردی دیگر از این دست به چه نحوه و به چه میزان طراحی شود. همه این موارد برای تولید یک محصول در یک محیط سالم و بدور از آسیب و در کنار آسایش و سلامت کارکنان نیاز است.

انتخاب سیستم تهویه مطبوع صنعتی

در قسمت قبل به ملاحظات مهم سیستم تهویه مطبوع کارخانه اشاره کردیم. با توجه به آن ملاحظات، سیستم تهویه مطبوع باید انتخاب شود. در انتخاب این سیستم باید تجهیزات لازم را در نظر گرفت که به شرح زیر است:

• منابع تولید گرمایش و سرمایش کارخانه

سیستم‌های گرمایش موجود شامل گرمایش از کف، یونیت هیتر، گرم‌کن‌های کانالی، گرم‌کنهای درها، گرمایش تابشی یا مادون قرمز می‌شود. سیستم سرمایش نیز از تجهیزاتی چون تجهیزات برودتی  _ تبخیری و سیستم سرمایش مکانیکی طراحی می‌شود.

• وسایل تهویه و هواساز

به این وسایل تهویه از قبل اشاره کردیم و گفتیم که شامل مواردی چون اگزاست فن و چیلر و مواردی دیگر از این دست می‌شود.

• فیلترهای  هوا و سیستم توزیع هوا

این بخش هم دیگر تجهیزاتی است که باید تهیه شود. این ۳ بخش کلی تجهیزات در کنار یکدیگر و نسبت به طراحی اولیه تهیه شـده و سیستم تهویه مطبوع کارخانه را شکل می‌دهند‌.

انواع سیستم های تهویه مطبوع صنعتی

به طور کلی، انواع مختلفی از سیستم‌های تهویه مطبوع صنعتی وجود دارد که بر اساس نیازها و مشخصات محیط‌های مختلف به کار می‌روند. در ادامه، به برخی از انواع رایج سیستم‌های تهویه مطبوع صنعتی اشاره می‌کنم:

• سیستم گرمایش صنعتی

سیستم گرمایش صنعتی بخش از سیستم تهویه مطبوع کارخانه و محیط صنعتی محسوب می‌شود‌. این سیستم با توجه به متراژ بالای کارخانه‌ها و محیط بزرگ آن‌ها به چندین نوع تقسیم می‌شود.

• گرمایش تابشی صنعتی
• یونیت هیتر
• کوره هوای گرم صنعتی
• گرمایش از کف

و موارد دیگری از این دست که برای مثال به توضیح مختصری از دو نوع این سیستم‌ها می‌پردازیم.
سیستم تابشی گرمایش صنعتی دارای مزایایی چون بازدهی بالا، قابلیت طراحی با سلیقه مشتری، ایجاد تمرکز گرما، عدم اشغال فضای کار و مواردی از این دست است.
از مزایای یونیت هیتر نیز می‌توان به قدرت پرتاب خوب باد گرم آن اشاره کرد که در محیط‌های صنعتی با ارتفاع زیاد مناسب است. هم به صورت دیواری قابل نصب است و هم به صورت زمینی.

• سیستم سرمایش صنعتی

از تجهیزات سیستم سرمایش صنعتی میتوان به مواردی چون؛

• یونیت هیتر
• هواساز
• ایرواشر

یونیت هیتر معمولا در سیستم گرمایش طبقه بندی می‌شود اما خوب است بدانید که این دستگاه کار سرما را هم می‌تواند انجام دهد.
هواساز نیز به وسیله چیلر و بویلر که قبل‌‌تر در توضیح سیستم تهویه مطبوع کارخانه از آن صحبت کردیم، عمل سرمایش و البته گرمایش را انجام می‌دهد. ایرواشر نیز شبیه به هواساز است با این تفاوت که سیستم سرمایش آن مانند یک کولر آبی است. در کولر آبی به روش تبخیری آب عمل سرمایش انجام می‌شود که ایرواشر نیز به این روش عمل می‌کند.
نکته حائز اهمیت این است که باید بگوییم در اکثریت موارد سیستم سرمایش و گرمایش صنعتی در یک قالب است که قابلیت ارائه هر دو مکانیسم گرمایش و سرمایش را دارد.

سخن پایانی

در این مقاله در رابطه با سیستم تهویه مطبوع کارخانه و محیط هوی صنعتی صحبت کردیم ‌و گفتیم که برای جلوگیری از مواردی چون خراب شدن دستگاه‌ها و محصولات و فراهم کردن آرامش کارکنان این سیستم نیاز است. سیستم نیز به وسیله کنترل دما و رطوبت و تصفیه هوا و مواردی از این دست، روی موارد بالا کنترل دارد.

منبع: ریواس جنوب

سوالات متداول

• چه عواملی برای انتخاب سیستم تهویه مطبوع صنعتی مهم است؟

انتخاب سیستم تهویه مطبوع صنعتی باید بر اساس اندازه فضا، نیازهای حرارتی و تهویه، میزان آلاینده‌ها، نوع کاربری و نیازهای انرژی محیط‌ها انجام شود.

• آیا سیستم تهویه مطبوع صنعتی قابلیت تنظیم دما دارد؟

بله، بسیاری از سیستم‌های تهویه مطبوع صنعتی قابلیت تنظیم دما را دارند تا مطابق با نیازهای محیط و فصل‌های مختلف کار کنند.

• چگونه می‌توانم هزینه‌های انرژی سیستم تهویه مطبوع صنعتی را کاهش دهم؟

برای کاهش هزینه‌های انرژی سیستم تهویه مطبوع صنعتی، می‌توانید از تجهیزات مدرن و کم‌مصرف، بهینه‌سازی عملکرد، کنترل دقیق دما و استفاده از تکنولوژی‌های هوشمند استفاده کنید.