حالا که نصب سیستم‌های تهویه در منازل، شرکت‌ها، بیمارستان‌ها و سایر مکان‌های این چنینی بیش از پیش رواج یافتـه است، حتما باید بتوانید از آن به درستی مراقبت کنید و نحوه کارکرد درست آن را بدانید. بعضا ممکن است ببینید که سیستم تهویه شما به دلیل کمبود مبرد مثل سابق و درست کار نمیکند.
در بررسی‌های انجام شده شما متوجه یک‌سری از نشانه‌ها و دلایل مختلف می‌شوید که این نشانه‌ها شامل باد گردم زدن دستگاه، یخ زدن اپراتور، ایجاد حباب، افزایش رطوبت در محیط، افزایش زمان مصرف و افزایش هزینه برق از نشانه‌های آن است. همچنین در این صورت و دیده شدن این نشانه‌ها مشکل در کمبود مبرد در سیستم تهویه می‌باشد. در این مقاله در کنار شما همراهان عزیز ریواس، به توضیح درباره نشانه‌های کمبود مبرد در سیستم تهویه مطبوع و توضیح درباره آن‌ها اشاره خواهیم کرد.
مقاله مرتبط که باید بخوانید: خرید سیستم تهویه مطبوع
مبرد چیست؟
مبرد یک گاز است که نقش مهمی را در سیستم‌های تهویه مطبوع ایفا می‌کند. گاز مبرد با خواص ترمودیناکی که دارد، توانایی تبدیل مایع به گاز و بالعکس را دارد. این ماده می‌تواند گرمای محیط را جذب کند و با این کار عمل خنک‌سازی و تهویه را در سیکل سیستم انجام دهد. این گاز، با گاز کولر بسیار متفاوت است. با توجه به ویژگی منحصر به فرد و خاص آن، در دستگاه‌های برودتی و تهویه مطبوع استفاده شده و کاربرد بسیار مهمی دارد. مبردها خود انواع مختلفی دارند که بر اساس نیاز می‌توان از آن‌ها در دستگاه‌های مختلف استفاده کرد.
نشانه های مشکلات کمبود مبرد در تهویه
مبردها را هم به صورت گاز و هم به صورت مایع می‌توان دریافت کرد. حالا یکی از مشکلاتی که در سیستم تهویه به وجود می‌آید، کمبود مبرد است که باعث مشکلاتی می‌شود و نشانه‌هایی دارد که در ادامه از آن‌ها برای شما توضیح می‌دهیم.
باد گرم زدن
شما از دستگاه تهویه انتظار دارید که باد خنک تولید کند و اگر باد گرم بزند، قطعا متوجه خرابی و ایراد آن به طور کاملا واضح می‌شوید. دستگاه تهویه نیز برای اینکه بتواند به طور دائم، باد سرد و خنک تولید کرده و آن را به فضای اتاق هدایت کند، نیاز به یک منبع ثابت و مقداری مشخص از سطح مبرد دارد. پس اولین نشانه از نشانه‌های کمبود مبرد در سیستم تهویه هوا، همین نشانه واضح یعنی زدن باد گرم توسط دستگاه است.
چون که اگر پنل داخلی در حال زدن باد گرم است، احتمال بسیار زیادی وجود دارد که دچار نشت مبرد و در در نتیجه کمبود مبرد نسبت به سطح اصلی خود در محفظه شـده است. اینکه دستگاه تهویه هوا، در فصول گرم باد گرم تولید کند اول باید به فکر کاهش سطح مبرد باشیم و کاملا هم صحیح است. اما نباید نسبت به دیگر احتمالات هم غافل شویم. ممکن است مشکل از تنظیم ترموستات، کثیفی فیلتر، کثیفی کندانسور، اتصال برق و مواردی دیگر از این دست نیز شـده باشد. در صورت کاهش مبرد در نتیجه نشت آن، حتما باید با تیم متخصص تماس بگیرید تا سطح آن را بررسی کنند و سپس اقدام به خرید آن نمایید.
یخ زدن اپراتور
یخ زدن اوپراتور یا یونیت خارجی، دومین نشانه از کمبود مبرد در سیستم تهویه هوا است. اوپراتور به گونه‌ای ساختـه و طراحی شـده است که یک مقدار معین از مبرد را به صورت مایع دریافت کرده و به شکل بخار در می‌آورد. این گاز مبرد از روی کویل‌های اپراتور حرکت می‌کند. این کار با گرفتـن دما از محیط انجام می‌شود. قبل از رسیـدن اوپراتور، مبرد معمولا یک حالت سرد با فشار بسیار پایین دارد. اگر مقدار این گاز مبرد، از سطحی که برای کارکرد صحیح اوپراتور در نظر گرفتـه شـده کمتر شود؛ باعث می‌شود تا این گاز مبرد دوباره وارد لوله‌های مسی شود.
حالا که مبرد نسبت به حالت اصلی خود کمتر در محفظه وجود دارد، اتفاقی که میافتد چیست؟! اتفاقی که خواهد افتاد اینگونه است که مبرد بیش از حد سرد شـده و با رطوبتی که در خطوط مبرد وجود دارد، ایجاد یخ زدگی می‌کند. این یخ‌زدگی به حدی است که اوپراتور نیز یخ زده و درست کار نمیکند. این‌طور می‌توان بیان کرد که وجود یخ در سیستم سرمایشی تهویه مطبوع مساوی است با کمبود مبرد. بسیار کامل و مفصل توضیح دادیم که این فرایند چگونه باعث ایجاد یخ‌زدگی در سیستم تهویه مطبوع می‌کند. برای رفع این مشکل نیز بهتر است از تیم متخصص این کار کمک بگیرید تا از آسیب‌های احتمالی برای اوپراتور دستگاه خود جلوگیری کنید و کمبود مبرد را نیز جبران کنید.
ایجاد حباب
در این بخش از مقاله، به بررسی از سومین نشانه از ۶ نشانه کمبود مبرد در سیستم تهویه می‌رسیم و آن را به طور مفصل توضیح خواهیم داد. گاز مبرد هیچگاه تمام نمی‌شود. یعنی سیستم طوری طراحی شـده است که گاز مبرد مصرف نمی‌شود که تمام شود. به همین دلیل تنها موردی که باعث کاهش گاز در سیستم تهویه هوای مطبوع می‌شود، نشت آن است. در اینجا منظور از ایجاد حباب، ایجاد صدای حباب است.
از آنجایی که فشار در سیستم تهویه بسیار زیاد است. با کاهش گاز و مواجه شدن سیستم با کمبود مبرد، صداهایی تولید می‌شود. صداها به علت خارج شدن سیستم از حالت بالانس خود است که سعی در جبران این وضعیت و بازگشت به حالت عادی دارد. این صدا را می‌توان در هر نقطه‌ای از سیستم شنید. صداهایی چون صدای ایجاد حباب، سوسو و مواردی از این دست شنیـده می‌شود. این صداها سومین نشانه کمبود گاز مبرد در سیستم تهویه است که باید بررسی و جبران شود.
افزایش رطوبت در محیط
یکی از وظایف اصلی دستگاه تهویه، کاهش رطوبت هوا است. حالا این کاهش رطوبت توسط اپراتور انجام می‌شود. بدین گونه که سیستم با گرفتـن رطوبت هوا و خشک کـردن این رطوبت، به خنکی سریع‌تر هوا کمک می‌کند. قبل‌تر گفتیم که گاز مبرد با اپراتور ارتباط مستقیم دارد. کمبود مبرد اثر مستقیم روی اپراتور گذاشتـه و جلوی این عملیات را می‌گیرد. یعنی اپراتور نمی‌تواند رطوبت را خشک کند و آن را از سیستم خارج کند. به همین دلیل رطوبت در هوا زیاد می‌شود به طوریکه به راحتی می‌توان آن را حس کرد و متوجه شد. پس نشانه چهارم از کمبود مبرد در سیستم تهویه مطبوع، افزایش رطوبت در هوا با اختلال در کار اپراتور است.
افزایش زمان مصرف
سیستم تهویه، به صورت اتوماتیک و هوشمند عمل می‌کند. حالا اگر این سیستم با کمبود مبرد مواجه شود مجبور به کار بیشتر می‌شود. شاید برایتان سوال پیش بیاید که کمبود گاز مبرد چه ربطی به اتومات کردن دستگاه و کار بیشتر آن دارد؟ در صورت نشت و کمبود گاز مبرد، ظرفیت سیستم کاهش می‌یابد. چون عملکرد اصلی این سیستم تهویه بر اساس این گاز و ظرفیت تبدیل‌شوندگی آن از مایع به گاز و گاز به مایع است.
حالا اگر به هر دلیلی نشت مبرد وجود داشته و این گاز از سیستم خارج شود، ظرفیت کار سیستم نیز کمتر می‌شود و عملکرد سیستم کاهش می‌یابد. در کنار نشانه‌های دیگری که ممکن است دیـده شود، افزایش زمان کار سیستم نیز وجود دارد. سیستم یک کاری که در ۲۰ دقیقه انجام می‌داد. حالا در یک ساعت انجام می‌دهد. حالا در صورتی که هوای تازه از بیرون وارد سیستم شود، سیستم مجبور به کار می‌شود. شما دقت میکنید و می‌بینید سیستم شما دائما در حال کار است و هیچ توقفی ندارد. اینجاست که باید به کمبود مبرد و نشت آن دقت کرده و توجه کنید.
افزایش هزینه برق
به عنوان آخرین نشانه از کمبود مبرد در سیستم تهویه به افزایش هزینه برق رسیدیم که در این قسمت از مقاله ، به آخرین نشانه به طور مفصل خواهیم پرداخت و بررسی خواهیم کرد. بگذارید با یک تصویرسازی و مثال این نشانه را بررسی کنیم. شما به عنوان صاحب خانه، به قبض برق این ماه خود نگاه کرده و می‌بینید که قبض این ماه بسیار بیشتر و سنگین‌تر از ماه‌های قبلی است. با خود فکر میکنید و می‌بینید که مصرف شما در این ماه نسبت به ماه‌های قبل فرقی نداشته و به همان صورت بوده است. به بروز یک مشکل شک میکنید.
در اینجاست که اگر سیستم تهویه دارید باید آن را بررسی کنید. چرا؟ چونکه نشت مبرد و کاهش سطح آن نسبت به حالت عادی، به طور واضح باعث کاهش ظرفیت حرارتی و برودتی سیستم شما می‌شود. سیستم شما در صدد جبران این مسئله، به طور دائم در حال کار است. این کار دائمی آن باعث مصرف بسیار بالای برق می‌شود. در نهایت شما نتیجه این مشکل را در قبض برق خود می‌بینید.
روش‌های تشخیص کمبود مبرد در سیستم تهویه هوا
برای تشخیص نشت و کاهش مبرد در سیستم تهویه چندین روش وجود دارد که به صورت خلاصه آن‌ها را شرح می‌دهیم. تشخیص چشمی اولین راه است. این روش اصلا مطمئن نیست اما بالاخره یک متد محسوب می‌شود. باید سیستم مبرد را بررسی کنید. خروج و نشت گاز در سیستم، معمولا با دفع روغن از کمپرسور همراه است. اگر شما دفع روغن یا اصطلاحا روغن ریزی را دیدید به نشت گاز شک کنید. دومین روش، تست صابون است. این یک تست قدیمی و بسیار ارزان است که درصد اطمینان آن بالاتر از تست چشمی است. در این روش یک محصول از آب و صابون باید درست کنید. به نقاطی که مشکوک هستید. از این محلول باید اضافه کنید و سپس کمی آن‌ها را تحت نظر بگیرید. اگر نشت گاز وجود داشته باشد، حباب تشکیل می‌شود.
البته این تست هم باگ دارد. اگر در این بخش‌ها سوراخ وجود داشتـه باشد و شما نیز به درستی مشکوک شـده باشید. سوراخ ریز هیچگاه حباب ایجاد نمیکند. این تست در اینجا می‌تواند شما را به اشتباه بیاندازد. روش سوم و مطمئن‌ترین روش، سیستم‌های تشخیص الکترونیکی است. این سیستم‌ها به دقت عملکرد سیستم را بررسی کرده و نشتی را پیدا می‌کنند. اگر ا این سیستم استفاده کردید دیگر خیالتان باید از بابت رفع این مشکل راحت باشد.
روش ساخت کانال های هوا فنولیک چگونه است؟
سخن پایانی
در این مقاله در کنار شما همراهان عزیز ریواس، در رابطه با گاز مبرد صحبت کردیم و ۶ نشانه کمبود مبرد در سیستم تهویه را عرض کردیم و به طور کامل شرح دادیم. عرض کردیم که گاز مبرد هیچوقت تمام نمی‌شود و کاهش آن در سیستم نشانه یک نشتی در آن است. گفتیم که اگر نشانه‌هایی چون باد گردم زدن دستگاه، یخ زدن اپراتور، ایجاد حباب، افزایش رطوبت در محیط، افزایش زمان مصرف و افزایش هزینه برق را دیدید به سیستم تهویه خود مشکوک شوید. چون کمبود مبرد به کاهش ظرفیت برودتی و حرارتی منجر می‌شود.
منبع: ریواس جنوب
سوالات متداول
- چه نشانه‌هایی از کمبود مبرد در سیستم تهویه مطبوع وجود دارد؟
نشانه‌ها شامل باد گرم زدن دستگاه، یخ زدن اپراتور، ایجاد حباب، افزایش رطوبت در محیط، افزایش زمان مصرف، و افزایش هزینه برق هستند. - مبرد چیست و چه نقشی در سیستم‌های تهویه مطبوع دارد؟
مبرد یک گاز است که توانایی تبدیل مایع به گاز و بالعکس را دارد و برای جذب گرما و خنک‌سازی در سیکل سیستم تهویه استفاده می‌شود. - چگونه می‌توان کمبود مبرد در یک سیستم تهویه را تشخیص داد؟
روش‌های تشخیص شامل بررسی چشمی برای نشتی، استفاده از تست صابون برای تشخیص حباب‌های ناشی از نشت، و استفاده از سیستم‌های تشخیص الکترونیکی هستند. - چرا کمبود مبرد در سیستم تهویه مطبوع اهمیت دارد؟
کمبود مبرد می‌تواند منجر به کاهش کارایی سیستم، افزایش مصرف انرژی و هزینه‌ها، و ناکارآمدی در خنک‌سازی شود.
